FLORA EN FAUNA van het Stadspark
Het Stadspark
De aanleg van het Stadspark begon uit particulier initiatief naar idee van Jan Evert Scholten. In samenwerking met gemeentearchitect Mulock Houwer en naar ontwerp Leonard Springer werd in 1913 gestart met de aanleg. Het park had drie delen: in het westen een vijver en een paviljoen, in het midden een renbaan en in het oosten een ijsbaan en sportvelden. Het park heeft door meerdere uitbreidingen haar huidige vorm gekregen. In de jaren 50 werd het park uitgebreid met extra sportvelden in het zuiden en de stadscamping en in de jaren 60 is het park aan de Noordzijde uitgebreid tot haar huidige omvang van 140 hectare.
Het oostelijke gedeelte van het stadspark is in de jaren '90 met de ontwikkeling van het Martini Trade Park en de bedrijvigheid rondom de Concourslaan sterk verstedelijkt. Het noordwestelijke kwartier van het park heeft haar natuurlijke karakter behouden en biedt recreatie voor ieder door de kinderboerderij en speeltuin. Dit gebied vervult hiermee een belangrijke functie voor wie op zoek is naar een mooie natuurlijke omgeving voor een middagje uit of een verkwikkende wandeling.
Ten Noorden van de kinderboerderij is in de 4e fase van de uitbreidingen tussen 1964 en 1970 een basketbalveld en rollerskatebaan ontwikkeld. De twee plakken asfalt zijn nu wat verouderd en de locatie wordt weinig voor recreatieve doeleinden gebruikt. De plakken asfalt zijn omringt door grasvelden en een boomsingel omsluit het terrein. Voor deze locatie hebben we een plan ontwikkeld voor een duurzaam ontmoetingscentrum waar mens en natuur in harmonie kunnen samenkomen: De Wandeling!
Het Stadspark is een prachtstuk natuur met wandelpaden en grasvelden voor de mensen om op rond te dartelen en vijvers, bosjes, bomen en waterwegen voor allerlei dier en plantsoorten om zich thuis te voelen. Een paar van de bijzondere dieren die in het Stadspark wonen zijn egels, eekhoorns en amfibieën, en de bijzondere vogels winterkoning, bonte specht, waterhoen en Nijlgans De Nijlgans is een half-gans, uit de onderfamilie Tadorninae. De Nijlgans werd als een heilig dier gezien door de oude Egyptenaren die het dier dan ook afbeeldden in hun kunst
Nijlgans
Er zijn zelfs een paar beschermde vogel soorten gespot in het Stadspark zoals de nachtegaal, ijsvogel, ransuil en spotvogel en beschermde planten waaronder de koningsvaren, daslook en tongvaren. Andere bijzondere vliegers in het Stadspark zijn de vleermuissoorten: de Gewone dwergvleermuis, Gewone grootoorvleermuis, Laatvlieger, Rosse vleermuis, Ruige vleermuis en Watervleermuis. Geen van de beschermde dieren of planten komt voor op het terrein waar De Wandeling zich zal ontwikkelen.
Bonte Specht
De rosse vleermuis of vroegvlieger is een vleermuissoort die het makkelijkst te spotten is doordat het al voor de zonsondergang uitvliegt en vaak ook na zonsopgang nog te zien is. Het behoort tot de gladneuzen familie en is één van de grootste vleermuissoorten in Europa. Ze verblijven graag in boomholtes maar nemen ook vaak verlaten specht-holletjes over nadat de spechtjonkies zijn uitgevlogen. Het voorkomen van de bonte specht in het Stadspark is dus mooi makkelijk wonen voor de rosse vleermuis!
Rosse Vleermuis
In het Stadspark kun je zo je maaltje bij elkaar scharrelen in het juiste seizoen. Er groeien een groot aantal eetbare gewassen zoals prachtige gele frambrozen, appels, pruimen, hazelnoten, beukennootjes, tamme kastanjes, walnoten en zelfs kersen. Niet vergeten te delen met de kleine inwoners van het park en genoeg voor ze over te laten. Geen van de beschermde dieren of planten komt voor op het terrein waar De Wandeling zich zal ontwikkelen.
De werkwijze en constructiemethodes van De Wandeling maakt dat er geen voorziene negatieve impact op de natuur is: er wordt niet ín de grond gefundeerd maar bovenop de grond gebouwd waardoor boomwortels geen gevaar lopen, er wordt geen groot materieel gebruikt waardoor er geen geluidsoverlast zal zijn voor de vogels en andere dieren, er is na zonsondergang geen grote verlichting aanwezig die de vleermuizen zou kunnen verstoren. Dit hoort natuurlijk helemaal bij De Wandeling, we willen immer samenwerken met de natuur en de mogelijkheden voor de natuur alleen maar uitbreiden.
Biodiversiteit van het Stadspark
Het bestaande groen wordt meer intensief doordat we voor grote delen de huidige grasgebieden ontwikkelen tot diverse soorten tuinen. Een permacultuur tuin, een vlinder en bijen tuin en een groentetuin. Alle tuinen worden op ecologisch verantwoorde wijze aangelegd en onderhouden, waarbij wordt gekeken naar de specifieke kwaliteit van het Stadspark. En op sommige delen juist niet actief onderhouden zodat de natuur haar wilde gang kan gaan. Ook de aanleg van het helofytenfilter en de paddenpoel dragen bij aan de vergroting van de biodiversiteit te plekke. Met bepaalde structuren zoals een takkenwal en stapelmuurtjes nodigen we de kikkers, libelles, bijen en egels alvast uit om op het terrein een onderkomen te zoeken!
Ondanks de prachtige diversiteit aan planten en dieren in het Stadspark is er nog altijd ruimte voor verbetering. Met zo'n grote omvang verwacht je van het Stadspark een parel voor mens en natuur, maar die potentie komt nog niet helemaal tot uiting. De gemeente heeft een visie geschreven voor het Stadspark genaamd “De verborgen schat” waarin wordt uitgelegd welke ambitie de gemeente heeft met het park. Belangrijke doelstellingen zijn het vergroten van de natuurwaarden en van de recreatieve betekenis van het Stadspark. Met het ontwikkelen van De Wandeling wordt op deze beide wensen spontaan op kleine schaal een invulling gegeven.
De Gemeente Groningen heeft een manier om de ontwikkeling van de stadsnatuur te kunnen monitoren zodat ze kan inspelen op een betere ecologisch beheer en inrichting. Door te kijken of bepaalde planten of dieren op een plek voorkomen (de “doelsoorten) is er een een indicatie van de biodiversiteit. Enkele doelsoorten in 2014 waren bijvoorbeeld de Zwanenbloem, Poelkikker, Glassnijder en Egel. In 2012 waren in het Stadspark 12 doelsoorten aanwezig, terwijl er in het veel kleinere Noorderplantsoen in 2010 en 2015 zeker 23 aanwezig waren. Ruimte voor verbetering dus!
De Wandeling wil een positieve invloed uitoefenen op de biodiversiteit ter plekke door uitbreiding van het gehalte groen en intensivering van het bestaande groen. De hoeveelheid groen oppervlakte zal toenemen doordat er op gebieden die nu verhard zijn gebouwen ontwikkeld worden met een groot oppervlakte aan groen dak. De groene daken zijn van verschillende intensiteit met zowel zon als schaduw zijdes waardoor er een diversiteit aan planten kan groeien die een thuis bieden aan allerlei kruipers en vliegers. Op andere delen verharding zullen tuinbakken met kruiden en andere kleine planten het gehalte groen vergroten.
Egel
Poelkikker
Waterjuffer
Links naar de genoemde gemeente documenten
over het Stadspark:
Structuurvisie " De Verborgen Schat"
Stedelijke Ecologische Structuur Groningen
Bestemmingsplan Kranenburg-Stadspark
Tekening Nijlgans: https://www.rspb.org.uk
Tekening Bonte Specht:
Tekening Rosse Vleermuis:
Geluid Nijlgans, Bonte Specht en Rosse Vleermuis: www.waarnemingen.nl
Tekening Libelle: http://www2.luresext.edu/
Foto Poelkikker: fotolia
Foto Egel: egelbescherming
Geluid kikker en egel: Jeroen van Erp